Хатагтай ноёдоо,
Зүүн Азийн орнуудын Улаанбаатарын чуулга уулзалтад оролцож байгаа зочид төлөөлөгчид та бүхэнд чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлье.
2006 оноос уламжлал болон зохиогдож байгаа Улаанбаатарын уулзалт бүс нутгийн орнуудын эрдэмтэд судлаачид та бүхэнд харилцан ойлголцлоо гүнзгийрүүлэх, үр бүтээлч хамтын ажиллагаа өрнүүлэхэд тус дөхөм болж байгаа гэдэгт миний бие эргэлзэхгүй байна.
Бүс нутгийн орнуудын олон талын харилцаа хамтын ажиллагаа өргөжин хөгжихөд хоёрдугаар сувгийн арга хэмжээнүүд чухал үүрэг гүйцэтгэж байгааг бид өндрөөр үнэлдэг юм.
Бид өнөөдөр нэг талаас даяаршил, технологийн дэвшлийн үрээр үсрэнгүй хөгжилд хүрсэн ч нөгөө талаас уламжлалт аюул заналын зэрэгцээ байгаль орчны доройтол, халдварт өвчний тархалт, хил дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэрэг, терроризм зэрэг уламжлалт бус шинжтэй олон аюул сэтгэлийг түгшээж, урьд өмнөхөөс илүү харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагаа шаардсан цаг үед амьдарч байна.
Монгол улс ардчиллын үйл явц эрчимтэй өрнөсөн сүүлийн 20 жилд аюулгүй байдал, гадаад бодлогын хүрээнд хамтын ажиллагааг нэн чухалчилж, өөрийнхөө асуудлыг шийдвэрлэх төдий бус, олон улсын хамтын нийгэмлэгийн гишүүний хувиар бүс нутгийн болон дэлхийн нийтийн хамтын хүчин чармайлтад бодит хувь нэмэр оруулахыг эрмэлзэж ирсэн.
Сүүлийн жилүүдэд манай улсын гадаад харилцаа хурдацтай хөгжиж, ялангуяа хоёр талын харилцааны хүрээнд багагүй ахиц дэвшилд хүрчээ. Монгол улс ОХУ-тай “Стратегийн түншлэл”-ийн, БНХАУ-тай “Сайн хөршийн харилцан итгэлцлийн түншлэлийн”, Япон, АНУ-тай “Иж бүрэн түншлэл”-ийн, БНСУ-тай “Сайн хөршийн найрамдал хамтын ажиллагааны түншлэлийн” харилцааг хөгжүүлж байна.
Эдгээр түншлэлийн харилцаанууд нь манай улсын хувьд нэн ач холбогдолтой хоёр талын харилцааны өнгө төрхийг тодорхойлж, шинэ цаг үе орчин нөхцөлд шинэ агуулгаар баяжин хөгжиж байна.
Нөгөө талаас Монгол улс олон талын гадаад харилцаанд өндөр ач холбогдол өгч, бүс нутгийн яриа хэлэлцээ, хамтын ажиллагаанд идэвхитэй оролцох, шинээр нэгдэн орох явдлыг гадаад бодлогынхоо нэгэн томоохон зорилт болгон дэвшүүлсэн.
Манай улс бүс нутгийн хамтын ажиллагааны чухал механизмууд болох АСЕАН-ы Бүсийн чуулга, Азийн хамтын ажиллагааны яриа хэлэлцээ, Ази Европын чуулга уулзалт, Номхон далайн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны зөвлөлд гишүүнээр, Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллагад ажиглагчаар нэгдэн орж тэдгээрийн хүрээнд хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж байна.
Цаашид АПЕК-т нэгдэн орох, АСЕАН-ы яриа хэлэлцээний түнш болох, Зүүн Азийн хамтын нийгэмлэг байгуулах явцад хувь нэмрээ оруулах эрмэлзэлтэй ажиллаж байна.
Зүүн хойд Азид аюулгүй байдлын хамтын ажиллагааны байнгын механизм байгуулах санал санаачилгуудыг дэмжиж, Солонгосын хойгийн цөмийн хямралыг зохицуулахад чиглэсэн “Зургаан талын яриа хэлэлцээр”-т гишүүн бус хэдий ч гаднаас дэмжлэг үзүүлэх, өөрийн боломжит хувь нэмрийг оруулах чиглэлээр тодорхой хүчин чармайлтууд тавьж ирлээ.
Өнөөдөр зогсонги байдалд ороод байгаа “Зургаан талын яриа хэлэлцээ”-г сэргээх, улмаар Зүүн хойд Азид бүс нутгийн хамтын ажиллагааны механизм байгуулах нь хөгжлийн асар их потенциалтай, “байгалийн эдийн засгийн бүс” болсон энэ бүс нутагт харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагаа гүнзгийрч, эдийн засгийн интеграц хөгжих чухал үндэс суурь болно гэж бид үздэг. Бид бүгдээрээ энэ хамтын ажиллагааны үр шимийг хүртэх болно.
Хатагтай ноёдоо,
Экологийн доройтол дэлхий нийтийн сэтгэлийг түгшээж, эдийн засаг санхүүгийн хямрал олон орны ард иргэдийн амьдралд хүндээр тусч байгаа энэ цаг үед Улаанбаатарын чуулга уулзалтад оролцож байгаа эрдэмтэд та бүхэн бүс нутгийн өргөн хүрээтэй хамтын ажиллагаа, түүний дотор санхүү эдийн засаг, экологи, аялал жуулчлалын хамтын ажиллагааны асуудлыг авч хэлэлцэж байгаа нь цагаа олсон чухал үйл явдал гэж үзэж байна.
Эдийн засгийн хямралаас сэргийлэх, байгальд ээлтэй хөгжлийн загварыг сонгох нь улам бүр иргэншиж, харилцан хамаарал нэмэгдэж байгаа өнөөгийн дэлхий ертөнцийн өмнө тулгамдсан асуудал болжээ.
Монгол орон байгалийн арвин баялаг нөөцтэй. Эрчим хүч, байгалийн нөөцийн хэрэглээ, үнэ цэнэ улам бүр өсөн нэмэгдэж байгаа орчин үед уул уурхайн баялагаа зүй зохистой ашиглах нь манай хөгжлийн чухал үндэс суурь болно гэж бид үзэж байна.
Үүний нөгөө талд өндөр технологид суурилсан хөрөнгө оруулалт хийж байгаль орчинд ээлтэйгээр ашиглах явдал зөвхөн Монгол орны экологийг хамгаалахад тустай төдийгүй хөрш зэргэлдээ орны ард иргэдийн өмнө хүлээж буй бидний үүрэг мөн.
Дэлхийн дулаарал Монгол орны байгаль цаг уурт хүчтэй нөлөөлж цөлжилт үүсгэж энэ нь улмаар бидний өөрсдийн төдийгүй хөрш зэргэлдээ орны ард иргэдийн амьдралд нөлөөлөх болсон гашуун туршлага бидэнд дээрх сургамжийг өгүүлж байна.
Манай улс Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан Монгол улсыг 2021 он хүртэл хөгжүүлэх цогц бодлогын баримт бичиг баталсан.
Байгальд ээлтэй, байгалийн нөөц баялагийн зүй зохистой ашиглалт, уламжлалт хөдөө аж ахуй, аялал жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжил хийгээд технологийн дэвшилд суурилсан хөгжил цэцэглэлтийг буй болгоход бидэнд хөрш зэргэлдээ орнууд, бүс нутгийн орнуудтай хамтран ажиллах явдал нэн байна.
Эрхэм хатагтай ноёдоо,
Эрүүл орчинд айх аюулгүй амьдарч, цэвэр онгон байгаль, хөгжин цэцэглэсэн хүнлэг энэрэнгүй нийгмийг ирээдүй хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх нь бидний бүгдийнх нь нийтлэг хүсэл тэмүүлэл билээ. Бидний хүсэл нэгдмэл, тулгамдаж буй аюул, сорилтууд мөн нийтлэг шинжтэй.
Иймээс хэрхэн хамтдаа хөгжих, бэрхшээлтэй асуудлуудаа хэрхэн хамтран шийдвэрлэх вэ гэдэг нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үндсэн асуудал байсаар байх болно. Үүнд хариу өгөхөд Улаанбаатарын чуулга уулзалт өөрийн хувь нэмрээ оруулна гэдэгт итгэж байна.
Чуулга уулзалтын ажиллагаанд амжилт хүсье. Та бүхэн гэр бүл найз нөхдөө дагуулан Улаанбаатарт дахин дахин зочилж байгаарай.
Баярлалаа.
