Баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурсны дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, Оросын Холбооны Улсын Ерөнхийлөгч Д.А. Медведев нар хэвлэлийн бага хурал хийж сэтгүүлчдийн асуултанд хариуллаа. Хэвлэлийн бага хурлын эхэнд
Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хэлэхдээ:
“Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө. Хатагтай ноёд оо. Та бүхний энэ өдрийн амгаланг айлтгая. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Д.А.Медведев Төрийн айлчлалаар өнөөдөр манай оронд хүрэлцэн ирж, бид албан ёсны хэлэлцээ хийлээ.
Хоёр улсын хамтын ажиллагааны холбогдох баримт бичигт гарын үсэг зурлаа.
Бид уулзалт хэлэлцээний явцад Монгол, Оросын хамтын ажиллагааны өргөн хүрээтэй асуудлыг хэлэлцэж, бүс нутаг, олон улсын харилцааны харилцан сонирхсон асуудлаар санал бодлоо солилцлоо.
Хоёр улсын удирдагчдын хоорондын ойр дотно, итгэмжилсэн харилцаа холбоо, өндөр дээд хэмжээнд тогтмол явагдаж байгаа улс төрийн ягриа хэлэлцээ нь Монгол, Оросын нийт харилцааг өргөжүүлэн, хөгжүүлэх таатай орчинг бүрдүүлэх нэн чухал хүчин зйүл гэдгийг юуны өмнө онцлон тэмдэглэхийг хүсч байна. Энэ удаа бид Монгол Улс, Оросын Холбооны улсын стратегийн түншлэлийн харилцааг улс төр, худалдаа-эдийн засаг, хүмүүнлэгийн салбарт өрнүүлэн хөгжүүлэх чиглэлүүдээр ярилцлаа.
Айлчлалын дүнгээр гаргаж байгаа Хамтарсан Тунхаглалд бид энэ талаар тодорхой тусгалаа. Одоо 2 талын холбогдох байгууллагууд шуурхай ажил хэрэг болгоход онцгой анхаарах хэрэгтэй.
Бид стратегийн түншлэлийг хөгжүүлэх өнөөгийн зорилттой уялдуулан Монгол, Оросын худалдаа эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх дунд хугацааны шинэ хөтөлбөрийг боловсруулж байгуулахаар тохиролцлоо.
Мөн хоёр улсын худалдаа, хамтын ажиллагааны ихээхэн хэсэг ногддог хил орчмын болон бүс нутгийн хамтын ажиллагааг цаашид эрчимжүүлэх үүндээс хамгийн тааламжтай эрхзүй, худалдаа-эдийн засгийн болон бусад орчныг бий болгох тодорхой төлөвлөгөө боловрсуулахаар тохиролцлоо.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн төрийн айлчлалын хөтөлбөрийн хүрээнд маргааш Халх голын байлдаанд хамтын ялалт байгуулсны 70 жилийн ойн баярын оролцоно. ОХУ-ын Соёлын өдрүүдийн нээлт болж, Орос хэлний төвийг нээнэ. Эдгээр арга хэмжээ нь манай 2 ард түмний найрамдал нөхөрлөл харилцан ойлголцлыг бэхжүүлэхэд чиглэж байна. Бид 2 улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 90 жилийн ойг 2011 онд, Найрсаг харилцаа хамтын ажиллагааны тухай гэрээний 20 жилийн ойг 2013 онд өргөн хүрээтэй зохион байгуулах замаар хамтран тэмдэглэхээр тохиролцсоныг мэдэгдье.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн энэхүү айлчлал нь хоёр улсын уламжлалт найрсаг харилцаа, стратегийн түншлэлийг шинэ шатанд гаргахад чухал түлхэц болно гэдэгт итгэл төгс байгаагаа илэрхийлж байна” гэлээ.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Д.А.Медведев:
“Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө. Эрхэм хэвлэлийн төлөөлөгчид өө. Миний бие найрсаг зочломтгой Монгол Улсад ирээд байгаадаа баяртай байна. Зочноо чин сэтгэлээсээ хүлээж авдаг монгол заншилаар намайг угтсанд талархаж байна. Энэ айлчлал манай хоёр орны харилцаанд чухал алхам болно гэж найдаж байна. Орос, Монголын ард түмэн олон зуун жилийн нөхөрсөг харилцаатай. Бид бие биенээ хүндэтгэж, хамтран бүтээж, дайсны эсрэг мөр зэрэгцэн тулалдаж байсан түүхтэй. Өнөөдрийн хэлэлцээрийн үр дүнг би Эрхэм Ерөнхийлөгчийн адил дүгнэж байна. Энэ хэлэлцээр бодитой, ажил хэрэгч боллоо. Бид хэд хэдэн баримт бичигт гарын үсэг зурснаас хамгийн чухал нь Стратегийн түншлэлийг хөгжүүлэх тунхаглал билээ. Өнөөдөр гарын үсэг зурсан баримт бичгүүд ажил хэрэг болно гэдэгт би бүрэн итгэлтэй байна. “Эрдэнэт”,” Монросцветмет” гэх мэт сайн хэрэгжиж байгаа уламжлалт төслүүдээс гадна цоо шинэ төслүүд, тухайлбал ураны салбарт хамтран ажиллах чиглэлээр баримт бичигт гарын үсэг зурсан. Мөн хил орчмын бүс нутгийн хамтын ажиллагаа чухал. Өнөөдөр энэ бүсд хийгдэж байгаа худалдаа , манай 2 орны нийт худалдаа эргэлтийн 70 хувийг эзэлж байгаа юм. Сүүлийн жилүүдэд цэрэг, батлан хамгаалах салбарын хамтын ажиллагаа мөн хөгжиж байгаа. Үүний нэг илрэл нь, маргааш бидний очиж үзэх гэж байгаа , 2 талын хамтарсан “Дархан-2” нэртэй хээрийн сургууль билээ. Халхын голын байлдааны 70 жилийн ой бол дайчин нөхөрлөлийн илэрхийлэл болсон тэмдэглэхгүй байхын аргагүй түүхэн ой билээ. Цаашдаа 2 орны харилцааны 90 жилийн ой болон, найрсаг хамтын ажиллагааны тухай гэрээний 20 жилийн ой гээд түүхэн дурсгалт тэмдэглэлт ойнууд биднийг хүлээж байна. Би өнөөдөр Эрхэм Ерөнхийлөгчийг манай оронд айлчлахыг урьсан. Миний урилгыг хүлээж авсанд талархаж байна” гэлээ.
Дараа нь сэтгүүлчид сонирхсон асуултандаа хариулт авлаа.
ММ агентлаг: 2 орны худалдааны хэмжээг нэмэгдүүлж, зорилтот түвшинд хүргэхэд саад тотгор байсаар байгаа. Энэ асуудлаар дорвитой ямар алхам хийх хэрэгтэй гэж Та бүхэн үзэж байна вэ? Мөн Эрхэм Ерөнхийлөгч Д.А.Медведев Таныг манай улсад ирэхээс өмнө их өрийн асуудал дуусаагүй тухай хэвлэлээр шуугисан. Та бүхэн энэ асуултанд тодорхой хариулт өгөхгүй юу?
Ц.Элбэгдорж: Худалдааг хөнгөвчлөх асуудал бол хамгийн анхаарал татсан асуудлын нэг байсаар ирсэн. Ялангуяа тарифтай холбоотой асуудал бий. Энэ асуудлыг яаралтай шийдэх шаардлагатай гэдэгтэй би санал нэг байна. 2 дахь асуудлын тухайд, бидэнд яаралтай шийдэх шаардлагатай зүйл байгаа. Бидний хамтрахаар зэхэж байгаа том төслүүдийг цаашид хэрэгжүүлэхэд энэ асуудлыг шийдсэн байх ёстой гэдэг чиглэлийг холбогдох албаны хүмүүс болон яамдад өгсөн байгаа.
Д.А.Медведев: Худалдааны эргэлтийн тухайд Монголын талын байр суурийг ойлгож байгаа. Монголын барааг Оросын зах зээлд нийлүүлэх нь хэн хэндээ ашигтай гэдэг нь ойлгомжтой. Бид энэ асуудлыг зохицуулахын төлөө байна. Үүнийг шийдэхэд манай улс Дэлхийн Худалдааны байгууллагын гишүүн биш нь хамаагүй гэж бодож байна.
Өрийн тухай асуудал бас чухал юм. 2003 онд ажлын хэсэг байгуулагдаж, тухайн үед их өрийн тодорхой хувийг чөлөөлсөн. Гэвч зарим шийдэгдээгүй асуудал үлдсэн байгаа. Стратегийн томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн тулд энэ асуудлыг шийдэх хэрэгтэй байна. Би Эрхэм Ерөнхийлөгчтэй санал нэг байна. Энэ асуудлыг богино хугацаанд шийдэх даалгаврыг зохих хүмүүст өгсөн байгаа.
Известия сонин: Стратегийн түншлэлийн тунхаглалд гарын үсэг зурлаа. Улс төрийн болон эдийн засгийн талбарт Монголын болон Оросын талууд давуу талаа чухам юу гэж тодорхойлох вэ?
Ц.Элбэгдорж: Бидний харилцаа бол түүхэн онцгой харилцаа. 2011 онд бид дипломат харилцаа тогтоосныхоо 90 жилийн ойг тэмдэглэх гэж байна. Энэ хугацаанд Орос улс Монголын хөгжилд чухал хувь нэмрээ оруулж ирсэн гэдгийг онцгой тэмдэглэн хэлмээр байна. Бидний харилцааны түүх бол, ард түмний маань хүч хөдөлмөр, хөлс цусаар гагнагдсан найрамдлын түүх юм. Үүний илрэл болсон олон бүтээн байгуулалт манай улсад бий. Өнөөдрийн бидний зурсан баримт бичгүүд эдийн засгийн салбарт олон боломжийг нээнэ гэж найдаж байна. Үүнд бид дэд бүтцийн салбарыг, төмөр замыг тухайлан дурдмаар байна. Ураны болон цэрэг техникийн салбарын хамтын ажиллагааны гэрээнүүд ч бидэнд шинэ шинэ боломжуудыг нээнэ гэдэгт итгэж байна.
Д.А.Медведев: Би Эрхэм Ерөнхийлөгчийн хэлсэнтэй санал нэг байна. Ямар улстай хамтрахыг сонгох нь тухайн улсын өөрийнх нь эрхийн асуудал байдаг. Гэвч бид түүхийг мартаж болохгүй, бас өөрчилж болохгүй. Манай хоёр орны харилцаа мянган жилийн түүхтэй.
Амжилттай сайн хөгжиж байгаа уламжлалт төслүүдээс гадна эрчим хүч, ураны салбарт шинэ шинэ төслүүд яригдаж байгаад бид бүхэн баяртай байгаа. Нэг үгээр хэлбэл бидний харилцаа сайн явж байна.
