ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн урилгаар албан ёсны айлчлал хийж буй Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Санкт-Петербург хотын Монголч эрдэмтэн судлаачдыг “Балтийская звёзда” зочид буудалд 6 дугаар сарын 2 нд өглөөний цайнд урилаа.
Өглөөний цайнд тус хотын хурлын депутат, геологич-археологич А.А.Ковалев, Рерихийн гэр бүлийн музейн хүрээлэнгийн захирал А.А.Бондаренко, ОХУ-ын ШУА-ын Дорно дахины гар бичмэл судлалын хүрээлэнгийн шинжлэх ухааны тэргүүлэх ажилтан,Монголын түүх, аман зохиол судлаач И.В.Кулганек, шинжлэх ухааны тэргүүлэх ажилтан, Чингис хаан болон Монголын түүх, соёл судлаач Т.Д.Скрынникова, шинжлэх ухааны ахлах ажилтан, Монгол хэлний хэлзүй болон Ойрдын философи судлаач Н.С.Яхонтова, шинжлэх ухааны ажилтан салбарын эрдэм шинжилгээний нарийн бичгийн дарга Т.Ю.Евдокимова, ОХУ-ын Шинжлэх ухааны академийн байгалийн шинжлэлийн түүх, техникийн хүрээлэнгийн эрдэмтэн нарийн бичгийн дарга, Монгол-Оросын шинжлэх ухааны салбарын хэлхээ холбоог судлагч Т.И. Юсупова, Хэл шинжлэлийн хүрээлэнгийн шинжлэх ухааны ахлах ажилтан, монгол хэл судлаач П.О.Рыкин, Эрмитаж музейн эрдэм шинжилгээний ахлах ажилтан, буддын урлаг судлаач Ю.И.Елихина, Санкт-Петербургийн Улсын Их сургуулийн тэнхимийн эрхлэгч, профессор, Монголын болон Буддын түүх судлаач В.И.Успенский, дундад зууны Монголын уран зохиол судлаач К.В.Алексеев, Гэсэрийн тууж судлаач Б.М. Нармаев, Орчин үеийн Монголын уран зохиол судлаач М.П.Петров, мөн Монгол судлалын чиглэлээр сурч байгаа эрдмийн зэрэг горилогчид, оюутнууд хүрэлцэн ирсэн байлаа. Монголын талаас гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар, Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Л.Пүрэвсүрэн, Р.Болд, Бурхан шашинтны төв, Гандантэгчилэн хийдийн тэргүүн хамба лам Д.Чойжамц, Шинжлэх ухааны академи дэд ерөнхийлөгч П.Нямдаваа, Түүхийн хүрээлэнгийн захирал С.Чулуун зэрэг хүн оролцлоо.
Ерөнхийлөгч тэдэнд хандаж хэлэхдээ “Та бүхний хүрэлцэн ирсэнд баярлалаа. Та нарын судалгааны ажил, бүтээлүүд бидний сэтгэл зүрхэнд их ойр байдаг юм. Санкт-Петербургийн хүрээлэн Европт Монголыг хамгийн анх судалж эхэлсэн Монгол судлалын төв юм. Европт төдийгүй дэлхийд анхных нь байх. Өчигдөр би Эрмитаж, Хүн судлал, угсаатны зүйн музей, Дорно дахины гар бичмэл судлалын хүрээлэнд очсон. Монголын түүх соёлын ямар их өв уламжлалын баялаг Санкт-Петербургт хадгалж байдаг юм бэ гэж гайхлаа. Маш олон хүн Монгол судлалд ажил, амьдралаа зориулдаг юм байна. Тэд их зүйлийг хийжээ. Монгол судлал их сонирхолтой байдаг гэж би боддог. Бидний өвөг дээдэс дэлхийд алдартай хүмүүс байсан. Монголын түүхийг маш олон хүн уншдаг, сонирхдог. Ардчилсан шилжилтийн үед энэ сонирхол жаахан багассан байж болох юм. Одоо сэргэж байна. Монголын түүхийн тухай Америк эрдэмтэн нэг ном бичжээ. Тэр нь хүмүүс хамгийн их уншдаг ном болсон тухай Нью-Йорк таймс сонинд бичсэн байсан. Улс орнууд хүндрэл бэрхшээлтэй тулгарсан үедээ өвөг дээдсийнхээ мэргэн ухааныг эргэн хардаг. Жишээ нь Монголчууд Чингис хаан яаж тэр том, орчин үеийн шинжтэй гүрнийг байгуулсан юм бол гэж эргэн санадаг. Тэр үед Чингис хаан хамгийн шилдэг ухаантнуудыг урьж, уран барилга, бичиг соёлоо хөгжүүлж байжээ. Гэтэл Чингис хааныг яагаад зарим хүн муугаар хэлдэг бэ гэвэл тэр үед орчин үеийнх шиг PR сурталчилгаа байгаагүйтэй холбоотой. Зөвлөлтийн эрдэмтэд Чингис хааныг олон талаас нь судалдаг байсан. Жишээ нь Лев Гумилов байна. Залуу ийм судлаач өдгөө олноороо төрж байна. Монгол эрчимтэй хөгжиж байна. Залуу эрдэмтдэд судлах зүйл хангалттай олдоно гэдэгт итгэж байна. Судалгааны сайн бүтээлүүд гарахад өөр орны монгол судлаачид сонирхоно. Германд, АНУ-д, Хятадад монгол судлалын хүчтэй төвүүд бий. Ерөнхийлөгч Д.А.Медведевтэй өргөн хүрээтэй асуудлаар ярилцсан. Түүний нэг нь Монголын түүх, соёлын өвийн асуудал. Дмитрий Анатольевичаас хоёр орны эрдэмтдийн энэ талаарх хамтын судалгааг ивээн тэтгэхийг хүссэн. Тэрээр зөвшөөрсөн. Одоо эрдэмтэд ажилдаа орцгоох хэрэгтэй. Ерөнхийлөгч миний бие, манай Засгийн газар хилийн чанад дахь Монгол судлал, монгол судлаачдыг дэмжих бодлого барьж байгаа. Тэд бол эртний болон орчин үеийн монголчуудын тухай мэдлэг, мэдээллийг түгээгчид учраас бид дэмжиж байгаа юм. Өнөө жил Монголын хувьд түүхэн том ойнууд тохионо. Монголын анхны төр улс Хүннү гүрний үүсэн байгуулагдсаны 2220, Тусгаар тогтнолоо сэргээсний 100, Ардын хувсьгалын 90, Орос улстай дипломат харилцаа тогтоосны 90, Монгол НҮБ-д элссэний 50, Сансарт хамтарсан нислэг хийсний 30, Байгал нуурийн гүн рүү шумбасны нэг жилийн ой болох юм. Тиймээс Монголын түүхийг судалж байсан, судалж байгаа эрдэмтэд, тэдний бүтээлийг эргэн дурсахыг хүсч байна. Наймдугаар сарын 9-14-нд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор Монгол судлаачдын чуулган Улаанбаатар хотод болно. Аль болох олон хүн ирж оролцоосой гэж бодож байна. Шинэ эрдэмтэд, судлаачидтай холбоо тогтоох боломж бүрдэнэ. Та бүхэнд Монгол судлалтай холбоотой санал байвал хэлээрэй. Эрмитаж, Хүн судлал, угсаатан зүйн музейд Монголын судлалын тасаг бий. Эдгээрийн үзмэрийг баяжуулах, шинэчлэх, өөр томоохон музейнүүдэд Монгол судлалын тасаг нээхийг хүсч байна. Тэнд шинэ төслүүд хэрэгжүүлэх хэрэгтэй юм.
Эх бичиг судалгааны ажлыг ямар механизмаар дэмжих юм бэ? Санкт-Петербургт “Монголчуудын соёлын өв сан” гэсэн бага хурал ирэх жил хийхээр төлөвлөж байгаа. Үүнд монголын судлаачид өргөн хэмжээгээр төлөөллөө оролцуулаасай гэж хүсч байна. Мөнгөн тусламж үзүүлбэл сайн байна. Ном, музейн үзмэр солилцох, үзэсгэлэн гаргах дэмжлэг үзүүлнэ үү. Визгүй зорчдог болмоор байна. Энэ мэт олон асуулт уригдагсад тавьж хариу сонслоо.
Ерөнхийлөгч тэдний асуултад хариулахдаа “Баталгаа өгөх, сангаас туслах, төр засаг, манай Тамгын газар болон хувиасаа дэмжих болно. Эх бичгүүд хэвлэгдэж хүмүүсийн хүртээл болох ёстой. Миний нэр дээр санал хүсэлт, захидал ирвэл заавал уншиж, анхаарах болно. Замын зардлыг даах гэх мэтээр тусална. Өчигдөр танай хотын захирагч, хатагтай В.И.Матвиенкотой уулзаж, энд Монголын тухай ямар их өв сан байгаа талаар ярилцан Монгол судлалыг дэмжихийг хүссэн. Хотын захирагч ч дэмжинэ гэдгээ илэрхийлсэн. Санкт-Петербург, Улаанбаатар хотын хооронд удахгүй гэрээ байгуулахаар тохиролцсон. Үүнд ч дэмжлэг үзүүлэх асуудал туссан байгаа” гэлээ.
Ерөнхийлөгч уулзалтын төгсгөлд монгол судлаач И.В.Кульганек, В.Л.Успенский нарыг "Найрамдал" медалиар шагнаж, хоёр оюутанд Монголд суралцах тэтгэлэг олголоо .
