Өнөөдөр Уур амьсгалын өөрчлөлтийн дээд хэмжээний уулзалт болж, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж бусад улсын төр, засгийн тэргүүн нарын хамт оролцов.
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай асуудлыг Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүний санаачилгаар НҮБ дээр ийнхүү анх удаа дээд хэмжээнд авч үзэн, түүнийг шийдвэрлэхийн төлөө байгаагаа төр, засгийн тэргүүн нар нотолсон нь түүхэн арга хэмжээ болов. Ингэснээр Копенгагенд болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх конвенцийн талуудын ээлжит бага хурлыг үр дүнтэй болгоход хувь нэмэртэй арга хэмжээ боллоо гэж Ерөнхий нарийн бичгийн дарга дүгнэв.
ЕНБД Бан Ги Мүн дээд хэмжээний уулзалтыг нээж төр, засгийн тэргүүн нарт хандаж хэлсэн үгэндээ уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар одоо явж буй яриа хэлэлцээг амжилттай явуулахад шаардлагатай улс төрийн зориг гаргахыг уриалж, ирээдүй хойч үе, олон тэрбум хүний амь амьдрал, хүсэл тэмүүлэл тэдний гарт байгааг сануулсан үг хэллээ.
Тэрээр төр, засгийн тэргүүн нарыг, яриа хэлэлцээнд гардан оролцож буй албаны хүмүүстээ “улс төрийн шууд дэмжлэг, чиглэл заавар” өгөхийг хүсэв. Юуны түрүүнд аж үйлдвэржсэн орнуудыг эхний алхам хийж, буулт хийвэл бусад орнуудтай тохирох боломжтой болохыг тэмдэглэж, дараах үндсэн асуудлаар Копенгагены бага хурлаар тохиролцох нь чухал болохыг онцлов.
1. Дэлхийн дулаарлын хэмийн өсөлтийг барих, аж үйлдвэржсэн орнууд болон хөгжиж буй орнууд хоорондоо ялгаатайгаар нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтыг бууруулах, хүлэмжийн хийн бүх гол эх сурвалжуудыг авч үзэх зэрэг тодорхой зүйлээр тохирох,
2. Уур амьсгалын өөрчлөлттэй дасан зохицох асуудлыг тусгах,
3. Копенгагений яриа хэлэлцээний үр дүнд тохирсон арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэхэд хангалттай хөрөнгө санхүүг тусгах,
4. Дэлхийн хэмжээний олон улсын бүтцийг байгуулах асуудлыг тусгах– зэрэг болно.
Копенгагенд болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх конвенцийн талуудын ээлжит бага хурлаар дээрх үндсэн асуудлуудаар улс орнууд тохиролцож чадахгүйд хүрвэл “ёсзүйн хувьд уучлашгүй,” “эдийн засгийн хувьд ахархан бодлоготой,” “улс төрийн хувьд ухаалаг бус” явдал болохыг ЕНБД анхааруулсан юм.
Уулзалтад үг хэлсэн төр, засгийн тэргүүн нар уур амьсгалын өөрчлөлтийн үр нөлөө өөрийн улс, оронд нь хэрхэн тусч буй тухай тодорхой ярьж, түүнийг шийдвэрлэх үндэсний арга хэмжээ, үүрэг амлалтуудаа танилцуулаа. Дэлхийн удирдагч нар ЕНБД-ын дээр дурдсан 4 зүйл бүхий асуудлыг дэмжиж, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх үйл ажиллагаа нь тогтвортой хөгжлийн ерөнхий хүрээнд багтах нь чухал болохыг тэмдэглэж байв.
БНХАУ-ын дарга Ху Жинтао хэлсэн үгэндээ БНХАУ ирэх жилүүдэд уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх чиглэлд тодорхой арга хэмжээ авах үүрэг амлалт авч буйг онцоллоо. Тухайлбал, эрчим хүчийг хадгалах, эрчим хүчийн үр ашгийг дээшлүүлэх, нүүрсхүчлийн давхар ислийн ялгаруулалтын 2000 оны түвшинг 2020 он гэхэд мэдэгдэхүйц хэмжээгээр буруулах, цөмийн болон сэргээгдэх эрчим хүчнийг хөгжүүлэх, ойн талбайг 40 сая га-гаар нэмэгдүүлэх, “ногоон” эдийн засгийн үндсийг тавих зэрэг болно.
Японы Ерөнхий сайд Ю.Хатояма хэлсэн үгэндээ хөгжингүй орнууд хөгжиж буй орнуудад уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэхэд 4 зүйл дээр тулгуурласан дэмжлэг туслалцаа үзүүлэхийг уриалав. Үүнд: нэгд, улсын болон хувийн хөрөнгө оруулалттай санхүүжилтийн механизм байгуулах, хоёрт, хүлэмжийн хийн ялгаруулалтыг бууруулахдаа стандартын дагуу хэмжиж, илтгэсэн хөгжиж буй орнуудыг хүлээн зөвшөөрөх, гуравт, уур амьсгалын өөрчлөлтийн НҮБ-ын конвенцийн механизм дээр суурилсан олон улсын бүтэц байгуулах, дөрөвт, бага ялгаруулалт бүхий технологийг оюуны өмчийн хамгаалалттайгаар шилжүүлэх зэрэг болно. Тэрээр тус саналаа “Хатояма-гийн санаачилга” гэж нэрлэж байна.
Францын Ерөнхийлөгч Н.Саркози уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлыг шийдэх нь тухайн улсын хувьд эдийн засгийн өсөлтийг хангах уу эсвэл хүрээлэн буй орчноо хамгаалах уу гэдэг хоёр зүйлийн аль нэгийг сонгох асуудал биш гэдгийг хэлэв. Тэрээр хөгжингүй орнууд хөгжиж буй орнуудын уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх хүчин чармайлтыг санхүү болон технологийн хувьд дэмжихэд бэлэн буйг нотолж, санхүүжилтийн хувьд Европын Комиссоос гаргасан тооцоогоор 2020 он хүртэл 100 тэрбум ам.доллар жил бүр шаардлагатай болохыг дурдаж байв. Тэрээр мөн уур амьсгалын өөрчлөлт, хүрээлэн буй орчны чиглэлийн НҮБ-ын 60 орчим нэгжүүдийг нэгтгэн зангидаж нэг байгууллага болгох, дэлхийн нийт хүлээмжийн 80 хувийн ялгаруулалтыг гаргагч улс орнуудыг Копенгаганы уулзалтын өмнө энэ 11 дүгээр сарын дундуур дээд хэмжээнд дахин уулзаж тодорхой ярилцахыг санал болгов.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж дээд хэмжээний уулзалтын дугуй ширээний ярилцлагыг Европын Комиссын Ерөнхийлөгч Х.Барросотой хамт даргалав. Түүнчлэн Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаар дэлхийн бизнесийн удирдлагуудтай хийсэн форумд оролцлоо.
Ерөнхий нарийн бичгийн дарга дээд хэмжээний уулзалтыг хааж хэлсэн үгэндээ дэлхийн удирдагч нарыг уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлыг шийдэхэд шийдвэр төгс байгааг тэмдэглэж, Копенгагены бага хурлын мөрөөр уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, түүний үр дагаварыг бууруулах хүчин чармайлтыг хөгжлийн асуудлуудтай хэрхэн холбохыг авч үзэх өндөр түвшний ажлын хэсэг байгуулахыг танилцуулав. Мөн тэрээр хөгжиж буй орнуудад Копенгагенаас гарах шийдвэрийг хэрэгжүүлэхэд НҮБ-аас дэмжлэг үзүүлэхийг мэдэгдэв.
