Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Хөдөө аж ахуйн их сургуулийн 2011-2012 оны хичээлийн шинэ жилийн нээлтэд оролцон, баяр хүргэн үг хэлэв. Ерөнхийлөгч энэ онд тус сургуулийг сонгон элссэн оюутнуудад хандан “Та бүхэн азтай байна. Монгол Улсын топ сургуулийн нэгийг сонгожээ. ХААИС 2006, 2007,2008 онд Монгол Улсын топ их сургуулиар шалгарсан байна. Тиймээс нийт багш, оюутнууддаа баяр хүргэе. ХААИС бол тэргүүний тохжилттой, ногоон байгууламжтай сургууль. Үүнийгээ үргэлжлүүлэн улам сайхан болгохыг ерөөе. ХААИС 2009, 2010, 2011 онд тэргүүний менежментэй их сургууль болсон.
Энэ бол тус сургуульд ажиллаж, сурч байгаа нийт хүмүүсийн хамтын үйл ажиллагааны үр дүн гэж бодож байна. Дэлхийд хамгийн тэргүүний сургууль хэмээн 20 сургуулийг зарладаг. Тэгэхээр цаашид манайхан тэргүүний гэж зарлаад зогсохгүй дэлхийн болон улсынхаа хамгийн тэргүүний сургуульд орсон оюутанд тэр жилийнх нь тэтгэлгийг улс даадаг болох хэрэгтэй юм. Ингэснээр уг сургууль хөгжиж, санхүү нь бэхжин, элсэгчдийн болон орохыг тэмүүлэгчдийн тоо нэмэгдэнэ. Зүгээр нэг цол олгоод өнгөрөх биш ийм маягаар сургуулиудаа дэмжих ёстой гэж боддог. ХААИС Монгол улсын шилдэг оюуны хөрөнгө оруулагч их сургуулиар 2010 онд шалгарсан байдаг. Үүнээс харахад та бүхэн гайхамшигтай түүхтэй, ирээдүйтэй, бас боломжтой сургуульд элсэн оржээ.
Хөдөө малчны хүүхэд болж төрж өссөний хувьд нэг зүйл миний зүрх сэтгэлд ойр байдаг. Энэ бол хөдөөгийн уламжлал, нүүдэлчин соёл иргэншил юм. Тэд малаа маллаад өөрсдийнхөө эрэлт хэрэгцээг хангаад явдаг. Зөвхөн сүүнээс гэхэд 10-20 төрлийн бүтээгдэхүүн хийдэг шүү дээ. Энэ уламжлалыг авч явах мэдлэг, мэргэжил байнга байх болно. Одоо уул уурхай руу хошуурч байна. Нэг л өдөр байгаа газрынх нь нөөц дуусна, дундарна, байдал өөрчлөгдөнө. Тэгвэл монголын хөдөөгийн олон мянган жил эрхэлж ирсэн уламжлалт аж ахуй, соёл бол хамгийн дундаршгүй баялаг юм. Үүнийг дагаж мэргэжил эзэмшинэ гэдэг гайхамшиг. Цаашдаа ХААИС-ийг түшиглээд биотехнологийн олон салбар хөгжих ёстой. Дэлхийн 20 гаруй их дээд сургуультай танай сургууль холбоотой байдаг гэж сонссон. Тэдгээр их дээд сургуульд танай сайн оюутнууд боловсролоо дээшлүүлэх, сурах боломжтой гэж бодож байна. Дэлхийн их дээд сургуулиуд монголын аль сургуультай холбоо тогтоох вэ гэвэл хамгийн түрүүнд ХААИС-тай тогтоогоорой, тэнд сурч байгаа оюутнуудыг дэмжээрэй гэж би Ерөнхийлөгчийн хувьд хэлнэ. Энэ нь тус сургуулийн бэлтгэдэг олон мэргэжил, энд сурч буй хүмүүсийг дэмжинэ гэсэн үг. Би нэг л өдөр энэ ажил албаа өгөөд энгийн хүн болно. Тэгэхэд миний амьдралын зорилго бол монголоо хөх тэнгэртэй нь, ногоон газар шороотой нь, ногоон ойтой нь хойч үедээ хүлээлгэж өгөх явдал гэж боддог. Манай гэр бүл энэ хавар өөрсдийн гараар 14000 мод тарилаа. Би ойн чиглэлээр сурч байгаа оюутнуудтай маш ойр хамтран ажиллахыг хүсч байна. Дээр нь гадагшаа урсдаг голынхоо усыг монголын тал хээр, говь руу аваачих юмсан, хавар хуримтлагддаг усныхаа баялгийг авч үлдэх юмсан гэж боддог. Гадаад орнууд шиг том том хиймэл нууртай болох юмсан. Ирээдүйд мод, ус хоёртой үлдсэн амьдралаа холбож ажиллана гэж бодож байгаа. Ингээд бодохоор миний амьдралд хамгийн ойрхон сургууль бол ХААИС юм. Ийм учраас би ХААИС-ийг сонгож ирж байна. Энд ажилладаг багш, сурдаг оюутнуудыг дэмжье. Ер нь төр засгаас оюутнуудыг дэмжиж байгаа. УИХ-д би их баярлаж байгаа. Өнөө жил УИХ-ын оролцсон гишүүд нь 100 хувь дэмжиж нэг хууль баталсан. Энэ бол Оюутны сургалт, цалин, нийгмийн асуудлын тухай хууль. 2012 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс энэ хууль хэрэгжинэ. Оюутанд сар бүр мөнгө өгнө гэдэг бол түүнийг хамгийн гол ажил сурахад нь чиглүүлж өгч байгаа юм. Монголын бүх оюутныг ялгалгүйгээр ингэж цалинтай болгоно.
Уул уурхай, ер нь хөгжлөөс мөнгө орж ирдэг юм бол аль болох олон хүн хүртэх ёстой. Манай айл өрхийн 60 хувь нь оюутан хүүхэдтэй. Иймээс энэ бол оюутны асуудал биш, Монгол Улсын асуудал. Өнөөдөр цэцэрлэг, бүх төрлийн сургуулийг оролцуулан тооцоход ямар нэг байдлаар 950 мянган хүн сурч байна. Энэ бол монгол маш их ирээдүйтэй, залуучуудын орон гэдгийг харуулж байна. Тэгэхлээр боловсролд хөрөнгө оруулах хэрэгтэй. Саяын дурьдсан хууль зөвхөн оюутны цалингийн асуудлыг шийдээгүй. Их дээд сургуулийн санхүүжилтийн асуудлыг дэлхийн жишиг рүү оруулж шийдэж байгаа юм. Санхүүжүүлэх 20 гаруй эх үүсвэрийг бий болгосон. Сургуулиуд өөрсдөө сантай, орлого олдог, хажуудаа гайхамшигтай эмнэлэгтэй байж болно. Орлогынх нь зохих хувийг үлдээнэ. Сургуулиудад компаниуд эргэлдүүлж ашиг олоод, хүүгээр нь өөрийгөө босго, үндсэн мөнгөө эргүүл өгөөрэй гээд мөнгө өгдөг байх хэрэгтэй. Компаниуд банкинд мөнгө хадгалдаг биш сургуульд өгдөг болох хэрэгтэй. Сургуулийн төгсөгчид сайн байвал тэд маш их мөнгө өгдөг. Энэ соёлыг бий болгож, төгссөн бүх хүнтэйгээ холбоотой, захидал бичдэг байх хэрэгтэй. Миний төгссөн Харвардын их сургууль төгсөгчдөөсөө жил бүр хэдэн тэрбум доллар хандиваар авдаг. Энэ сургууль алдартнуудыг төгсгөсөн сургууль. Сургуулиуд төгсгөсөн ийм алдартнуудынхаа тодорхойлсон хүнийг оюутнаар шууд авдаг байх ёстой. Монгол Улс их дээд сургуулиудын төсвийн есхөн хувийг төрөөс дааж, бусдыг оюутны төлбөрөөс өөрсдөө бий болгодог. Одоо санхүүжилтийн шинэ олон эх үүсвэрүүдийг ашигласнаар монголын их дээд боловсрол хөл дээрээ босно. Дээр нь эрүүл мэндийн даатгалыг нь төрөөс даана. Оюутнууд та бүхнийг эрүүл, бас мэргэжилтэй болгоё гэж анхаарч байна. Та бүхэн сурахаа л бод. Монголын оюутны холбоо санаачилга гаргаад өнөөдөр оюутнууд сайн сурахаа андгайлж тангараг өргөж байгаа гэсэн. Монголын сургуулиуд одоо тооноос чанарт шилжиж байгаа. 180 их дээд сургууль байсан бол өдгөө 100 хүрэхгүй болсон. Монголыг амжилтад хүргэх хүн бол эрдэмтэй боловсролтой, зөв ёс суртахуунтай монгол хүн.
Та бүхнийг хараад би атаархаж байна. Хэрвээ би одоо та нарын насан дээр байсан бол ХААИС-ийг л сонгон, монголын ирээдүйг тодорхойлох зорилго тавина. Та нарын сонголт гайхамшигтай байна. Та бүхэн зорилготой байгаарай” хэмээн хэллээ.
Ерөнхийлөгч дараа нь тус сургуульд үндэсний брэндийн компьютер, уран зураг бэлэглээд хөдөө аж ахуйн чиглэлийн сургууль, хүрээлэн, эрдэм шинжилгээ, туршилтын газруудын бүтээгдэхүүний дээжийн үзэсгэлэн үзэж, шинэ оюутнуудын туг, тангараг өргөх ёслолыг сонирхлоо.
