Төсөл
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2014 оны ... дүгээр сарын ...-ны өдөр Улаанбаатар хот
ШИЛЭН ДАНСНЫ ТУХАЙ ХУУЛЬ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт
1.1. Энэ хуулийн зорилт нь татвар төлөгчдийн хөрөнгийг үр ашигтай захиран зарцуулах авлигаас ангид, нээлттэй, ил тод төсвийн удирдлагын тогтолцоог бий болгоход оршино.
2 дугаар зүйл. Шилэн дансны тухай хууль тогтоомж
2.1. Шилэн дансны тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Төсвийн тухай хууль, Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хууль, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль болон эдгээртэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2. Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл. Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1. Дор дурдсан этгээд энэ хуулийн үйлчлэлд хамаарна:
3.1.1. төсвийн ерөнхийлөн захирагч;
3.1.2. төсвийн төвлөрүүлэн захирагч;
3.1.3. төсвийн шууд захирагч;
3.1.4. бүх шатны хурлын байгууллагууд;
3.1.5. засгийн газар, яам, агентлаг, хороод;
3.1.6. төсөвт байгууллагууд;
3.1.7. засгийн газрын болон орон нутгийн тусгай сан;
3.1.8. аж ахуйн тооцоотой болон улсын төсөвт үйлдвэрийн газар;
3.1.9. төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээд;
3.1.10. улс болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгөөр хөрөнгө оруулалт, төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээ, ажил, үйлчилгээ хийж гүйцэтгэж буй аж ахуйн нэгж, байгууллагууд;
3.1.11.төрийн чиг үүрэгт хамаарах ажил, үйлчилгээг хууль тогтоомж, гэрээний үндсэн дээр хэрэгжүүлэгч байгууллагууд.
3.2. Энэ хуульд дараах төсөв санхүүгийн үйл ажиллагааны төлөвлөлт, гүйцэтгэл, хэрэгжилт, тайлагнал эдгээртэй холбоотой мөнгөн гүйлгээ, бусад гүйлгээ хамаарна:
3.2.1. улс болон орон нутгийн төсөв;
3.2.2. улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалт;
3.2.3. засгийн газрын тусгай болон орон нутгийн сангийн хөрөнгө;
3.2.4. орон нутгийн хөгжлийн сан;
3.2.5. худалдан авах үйл ажиллагаа;
3.2.6. засгийн газрын бонд, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд;
3.2.7. засгийн газрын гадаад болон дотоод зээл, буцалтгүй тусламж;
3.2.8. төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага үүсгэх аливаа шийдвэр, тушаал, тогтоол;
3.2.9. төр болон хувийн хэвшлийн түншлэл, концесс.
3.3. Энэ хуульд заасан шилэн данстай холбогдсон зохицуулалт нь хууль тогтоомжийн дагуу төрийн нууцад хамаарах төсөвт болон улсын аюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон гүйцэтгэх ажил эрхлэх эрх бүхий байгууллагын гүйцэтгэх ажилд хамаарахгүй.
4 дүгээр зүйл. Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
4.1. "Шилэн данс" гэжтөсвийн орлого, зарлага, өдөр тутмын мөнгөн гүйлгээ, төсвийн гүйцэтгэл, бонд, өр, зээл, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд, өмч, хөрөнгийн зарцуулалттай холбоотой бусад шийдвэр, үйл ажиллагаа олон нийтэд ил тод, нээлттэй, иргэдэд ойлгомжтой байх мэдээллийн тогтолцоог;
4.2. "Мөнгөн гүйлгээ" гэж энэ хуулийн 3.1-д заасан этгээдийн өдөр тутмын орлого, зарлагын мөнгөн хөрөнгийн урсгалыг;
4.3. “Төсвийн байгууллага”гэж Төсвийн тухай хуулийн 4.1.34, 17.1-д заасан байгууллагыг;
4.4. “Иргэдийн аудит” гэж шилэн дансны хэрэгжилтэд хяналт тавих, дүгнэлт гаргах зорилгоор иргэдийн санаачилгаар байгуулагдсан, иргэдийн төлөөлөл болон татвар төлөгчдөөс бүрдсэн аудитын албан бус хэлбэрийг;
4.5. “төсвийн ерөнхийлөн захирагч” гэж Төсвийн тухай хуулийн 14.1.1-14.1.17-д заасан этгээдийг;
4.6. “төсвийн төвлөрүүлэн захирагч”гэж Төсвийн тухай хуулийн 15.2-тзаасан этгээдийг;
4.7. “төсвийн шууд захирагч” гэж Төсвийн тухай хуулийн 16.4.1-16.4.18-т заасан этгээдийг.
5 дугаар зүйл. Шилэн дансны зарчим
5.1. Шилэн дансыг хэрэгжүүлэхэд дараах зарчмыг баримтална:
5.1.1. энгийн, ойлгомжтой харагддаг байх;
5.1.2. ач холбогдолтой, хэрэгцээтэй мэдээллийг агуулсан байх;
5.1.3. тогтоосон хугацаанд, тогтмол, шуурхай мэдээлдэг байх;
5.1.4. үнэн зөв, бодитой, иж бүрэн байх;
5.1.5. хуулиар тогтоосон хувь хүн, төрийн нууцад хамаарахгүй байх;
5.1.6. иргэдийн оролцоо, иргэдийн аудитыг зөвшөөрөх.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ШИЛЭН ДАНСНЫ СТАНДАРТ
6 дугаар зүйл. Шилэн дансны мэдээллийн агуулга
6.1.Төсвийн ерөнхийлөн захирагч болон төвлөрүүлэн захирагч нь шилэн данснымэдээллийг тэрбум төгрөгний нарийвчлалтайгаар гаргах бөгөөд энэ нь дараах агуулгатай байна:
6.1.1.улс, орон нутгийн төсөв, салбарын төсөв, тусгай сангуудын орлого, зарлага, хөрөнгө оруулалт, төсвийн нэгдсэн үзүүлэлт
6.1.2.монгол улсын төсвийн нэгдсэн үзүүлэлтийг макро эдийн засгийн үзүүлэлт, холбогдох бусад үзүүлэлтүүдтэй уялдуулсан судалгаа, тооцоо
6.1.3.хөрөнгө оруулалтын зарлага, санхүүжилтийг төсөл, объект нэг бүрээр;
6.1.4.засгийн газрын гадаад зээл, тусламжтай холбоотой тооцоо судалгаа;
6.1.5.төсвийн алдагдал болон хөрөнгө оруулалтыг санхүүжүүлэх зорилгоор гаргасан Засгийн газрын гадаад, дотоод үнэт цаасны мэдээлэл;
6.1.6.засгийн газрын гадаад, дотоод өрийн мэдээлэл;
6.1.7.төсөв хэмнэгдсэн болон хэтэрсэн бол холбогдох шалтгааныг тайлбарласан байх;
6.1.8.төсвийн хагас, бүтэн жилийн гүйцэтгэлд хийсэн аудитын тайлан, тухайн тайланд тусгагдсан асуудлуудын мөрөөр авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ;
6.1.9.худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө, гүйцэтгэл, зар мэдээ, шалгаруулалт, үр дүн;
6.1.10.худалдан авах ажиллагаатай холбоотой зарлага, санхүүжилтийн талаарх мэдээллийг, худалдан авсан бараа, ажил үйлчилгээний нэр, төрөл, хэмжээ, чанар, нийлүүлэгчийн нэр, хаяг, утас, нэгжийн үнэ, нийт үнэ, төлбөр хийсэн санхүүжилтийн хэмжээ.
6.2.Сум, дүүргийн төсөв болон төсвийн шууд захирагч нь шилэн дансны мэдээллийг сая төгрөгний нарийвчлалтайгаар гаргах бөгөөдэнэ нь дараахагуулгатай байна:
6.2.1.орон нутгийн төсөв, байгууллагын төсөв, орон нутгийн тусгай сангууд, хөрөнгө оруулалтын орлого, зарлага;
6.2.2.орон нутгийн хөгжлийн сангийн төлөвлөлт, гүйцэтгэлтэй холбоотой мэдээлэл;
6.2.3.энэ хуулийн 6.1.3, 6.1.6-6.1.9-д заасан мэдээлэл;
6.2.4.нэг сая төгрөгнөөс дээш дүн бүхий орлого, зарлагын мөнгөн гүйлгээг гүйлгээ тус бүрээр, гүйлгээний агуулга, хүлээн авагч, төлбөр гүйцэтгэгч байгууллагыг нэр заан огнооны хамт.
6.3. Энэ хуулийн 3.1.5-3.1.8-д заасан этгээдийн шилэн дансны мэдээлэл нь дор дурдсан агуулгатай байна:
6.3.1. орлого /үндсэн үйл ажиллагааны орлого, төсөвт байгууллагын өөрийн орлого/;
6.3.2. урсгал зардал /цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшуулал, нийгмийн даатгалын шимтгэл, бараа үйлчилгээний бусад зардал, татаас ба урсгал шилжүүлэг/;
6.3.3. хөрөнгийн зардал /хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээ, концессийн зүйлсийн жагсаалт/;
6.3.4. улсын төсөв болон орон нутгийн төсөвт төвлөрүүлэх орлого, тэдгээрийн задаргаа;
6.3.5. зардлыг санхүүжүүлэх эх үүсвэр /улсын төсөв, орон нутгийн төсөв, өөрийн орлого/;
6.3.6. байгууллагын батлагдсан орон тоо.
6.4. Төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн гаргах шилэн дансны мэдээлэл нь дараах агуулгатай байна:
6.4.1. энэ хуулийн 3.2.6 болон 3.2.8, 3.2.9-д заасан үйл ажиллагаа;
6.4.2. худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө, гүйцэтгэл, зар мэдээ, шалгаруулалт, үр дүн;
6.4.3. худалдан авах ажиллагаатай холбоотой зарлага, санхүүжилтийн талаарх мэдээллийг, худалдан авсан бараа, ажил үйлчилгээний нэр, төрөл, хэмжээ, чанар, нийлүүлэгчийн нэр, хаяг, утас, нэгжийн үнэ, нийт үнэ, төлбөр хийсэн санхүүжилтийн хэмжээ.
6.5. Энэ хуулийн 3.1.10, 3.1.11–д заасан этгээд нь улс, орон нутгийн төсөв, Засгийн газрын болон орон нутгийн тусгай зориулалтын сангууд, орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт, Засгийн газар болон түүний харьяа байгууллагуудаас гаргасан бонд, үнэт цаас, өрийн бичиг, баталгаа, төр болон хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээний дагуу хэрэгжүүлж буй төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээний нийт төсөвт өртөг, хэрэгжилтийн явц, үе шат, зарлага, санхүүжилтийн мэдээллийг олон нийтэд мэдээлнэ.
6.6. Энэ хуулийн 3.1.1-3.1.9-д заасан этгээдүүд ньЗасгийн газрын бонд, зээл, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд, төр болон хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ, концесс,төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага үүсгэсэн аливаа шийдвэр, тушаал, тогтоолыг шилэн дансны мэдээлэлд хамруулан иргэд, олон нийтэд мэдээлнэ.
7 дугаар зүйл. Шилэн дансны мэдээллийг хүргэх хугацаа, давтамж
7.1. Шилэн дансны мэдээллийг дор дурдсан хугацаанд олон нийтэд мэдээлнэ:
7.1.1. улс, орон нутаг төсөв, төсвийн ерөнхийлөн захирагчдын багц, салбарын төсөв, Засгийн газрын болон орон нутгийн тусгай сан, орон нутгийн хөгжлийн нэгдсэн сан, орон нутгийн хөгжлийн сангийн батлагдсан төсөв болон тодотгосон төсвийг эрх бүхий этгээдээс баталснаас хойш ажлын 10 хоногийн дотор;
7.1.2. улс, орон нутаг төсөв, төсвийн ерөнхийлөн захирагчдын багц, салбарын төсөв, Засгийн газрын болон орон нутгийн тусгай сан, орон нутгийн хөгжлийн нэгдсэн сан, орон нутгийн хөгжлийн сангийн жилийн урьдчилсан гүйцэтгэлийн мэдээг дараа жилийн эхний сарын ажлын 10 хоногийн дотор, жилийн эцсийн гүйцэтгэлийг аудитын байгууллагаар баталгаажуулан эрх бүхий этгээд баталснаас хойш ажлын 10 хоногийг дотор, сарын гүйцэтгэлийг тухайн сар болон өссөн дүнгээр төлөвлөгөөтэй харьцуулан дараа сарын ажлын 5 хоногийн дотор;
7.1.3. засгийн газрын гадаад зээл, тусламж, Засгийн газрын гадаад, дотоод үнэт цаасны сарын гүйцэтгэлийг дараа сарын ажлын 5 хоногийн дотор;
7.1.4.тухайн жилийн худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөөг оны эхний сарын ажлын 10 хоногийн дотор, тухайн худалдан авах ажиллагааны зарыг шийдвэр гарсанаас хойш 24 цагийн дотор, худалдан авах ажиллагааны шалгаруулалт, үр дүнг 24 цагийн дотор;
7.1.5. худалдан авах ажиллагаатай холбоотой зарлага, санхүүжилтийн гүйцэтгэлийг худалдан авсан бараа, ажил үйлчилгээний нэр, төрөл, хэмжээ, чанар, нийлүүлэгчийн нэр, хаяг, утас, нэгжийн үнэ, нийт үнэ, төлбөр хийсэн санхүүжилтийн хэмжээг заан сарын гүйцэтгэлийг дараа сарын эхний ажлын 5 хоногийн дотор, жилийн урьдчилсан гүйцэтгэлийг дараа оны эхний сарын ажлын 10 хоногийн дотор;
7.1.6. сум, дүүргийн төсөв болон төсвийн шууд захирагч нарын хувьд нэг сая төгрөгнөөс дээш дүн бүхий орлого, зарлагын мөнгөн гүйлгээг гүйлгээ тус бүрээр, гүйлгээний агуулга, хүлээн авагч, төлбөр гүйцэтгэгч байгуулагыг нэр заан огнооны хамт тухайн гүйлгээ хийгдсэнээс хойш 24 цагийн дотор;
7.1.7. засгийн газрын бонд, зээл, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд, төр болон хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ, концесс,төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага үүсгэсэн аливаа шийдвэр, тушаал, тогтоолыг албажсанаас хойш 24 цагийн дотор;
7.1.8. энэ хуулийн 6.5-д заасан мэдээллийг гэрээ байгуулсан өдрөөс хойш 24 цагийн дотор.
8 дугаар зүйл. Мэдээлэх үүрэг
8.1. Шилэн дансны мэдээллийг энэ хуулийн дагуу иргэд, олон нийтэд хүргэх үүргийг дараах этгээд хүлээнэ. Үүнд:
8.1.1. засгийн газрын бонд, зээл, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд, төр болон хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ, концесс,төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага,худалдан авах үйл ажиллагаатай холбоотой аливаа шийдвэр /тушаал, тогтоол/ гаргасан, гарын үсэг зурсан, үйл ажиллагаа явуулсан албан тушаалтан;
8.1.2. энэ хуулийн 8.1.1-д заасан этгээдэд үүрэг өгсөн албан тушаалтан;
8.1.3. тухайн зарлага, санхүүжилт, төлбөрийн даалгаварт1 болон 2 дугаар гарын үсэг зурж гүйлгээ хийсэн албан тушаалтнууд.
9 дүгээр зүйл. Шилэн дансны мэдэгдэл
9.1. Энэ хуулийн 8.1.1-д заасан шийдвэр гаргах, үйл ажиллагаа явуулахаас өмнө холбогдох албан тушаалтанУлсын Их Хурлаас тогтоосон агуулга, хэлбэрээр шилэн данснымэдэгдэл гаргана.
9.2. Энэ хуулийн 9.1-д заасан мэдэгдэлд дараах зүйлийг тусгана:
9.1.1. мэдэгдлийн дугаар, огноо;
9.1.2.шийдвэр гаргах, үйл ажиллагаа явуулах этгээдийн нэр, албан тушаал;
9.1.3. шийдвэр, үйл ажиллагааны нэр, үндэслэл, агуулга;
9.1.4. хүлээх, үүрэг хариуцлага;
9.1.5. баталгаажуулалт.
9.3. Энэ хуулийн 9.1-д заасан мэдэгдлийг албан бичгийн бүртгэлд бүртгэх бөгөөд “шилэн данс” буюу ш.д гэсэн тэмдэглэл бүхий дугаараар тухайн оны 1 сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дугаарлана.
9.4. Энэ хуулийн 8.1.1-д заасан шийдвэр гаргах болон үйл ажиллагаа явуулахдаа дараах шаардлагыг хангасан байвал зохино. Үүнд:
9.4.1. холбогдох шийдвэрийн дугаарын хойно залгуулан шилэн дансны мэдэгдлийн дугаараа заах;
9.4.2. шилэн дансны мэдэгдлийн дугаарыг холбогдох шийдвэрийн үндэслэлд заавал заасан байх.
9.5.Мэдэгдлийг албан тушаалтны гаргасан шийдвэрийн хамт архивлан хадгална.
9.6. Энэ хуулийн 9.1-д заасан мэдэгдэл нь батлагдсан төсвийн төлөвлөгөөний дагуу хийгдэж буй зохих шатны төрийн сангийн өдөр тутмын урсгал гүйлгээтэй холбоотой шийдвэрт хамаарахгүй.
10 дугаар зүйл. Шилэн дансны мэдээллийг хүргэх хэлбэр
10.1. Энэ хуулийн 3.1.1-3.1.11, 8.1-д заасан этгээдүүд нь шилэн дансны мэдээллийг шилэн дансны самбар, нийтийн зар мэдээний самбар, цахим болон хэвлэмэл хуудас, мэдээллийн бусад хэрэгслийг ашиглан олон нийтэд мэдээлнэ.
10.2. Энэ хуулийн 6.2.1-6.2.3-т заасан шилэн дансны мэдээллийг шилэн дансны самбараас гадна нийтийн зар мэдээний самбарт тухай бүр байршуулна.
10.3. Энэ хуулийн 6.5-д заасан шилэн дансны мэдээлэлд тухайн барилга, байгууламж, төсөл, арга хэмжээний нэр, зориулалт, төсөвт өртөг, санхүүжилтийн эх үүсвэр, ажил эхлэх, дуусах хугацаа, захиалагч, гүйцэтгэгч байгууллагын нэр, хаяг, харилцах этгээдийн нэр, албан тушаалыг тусгасан байна. Энэхүү мэдээллийг олон нийтэд хүргэх хэлбэрийг захиалагч байгууллага тогтооно.
10.4. Байгууллага нь өөрийн цахим хуудсанд “шилэн данс” гэсэн цэстэй байх бөгөөд энэ нь дараах шаардлагыг хангасан байна:
10.4.1. шилэн дансны дэлгэрэнгүйг татаж авах, хэвлэх боломжтой, ойлгомжтой байдлаар байрлуулж, мэдээллийн сан үүсгэнэ.
10.4.2. шилэн данстай холбоотой тодруулга өгөх албан тушаалтны нэр, холбоо барих утас, цахим хаягийг байршуулна.
10.4.3. шилэн дансны мэдээллийг тогтмол шинэчилж байх бөгөөд, өөрчлөлт орсон тухай бүр өмнөх мэдээллээ цахим хуудасны архивт хадгалж, энэ тухай мэдээллийг байрлуулна.
10.5. Шилэн дансны мэдээллийг байгууллагын цахим хуудсанд видео, аудио хэлбэрээр байрлуулж болно.
10.6.Энэ хуулийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотойгоор шилэн дансны нэгдсэн цахим хуудастай байвал зохино.
10.7. Энэ хуулийн 3.1.1-3.1.8-д заасан этгээд нь цахим хуудастай байхаас үл хамааран шилэн дансны самбартай байна.
10.8. Шилэн дансны самбар нь дараах шаардлагыг хангасан байна:
10.8.1. самбарын өргөн, урт нь 1.5 метрээс багагүй хэмжээтэй байх бөгөөд байгууллагын гол хаалганы хажууд эсхүл хаалганы урдаас харсан хананд шалнаас 1 метр өндөрт чөлөөтэй харж, унших боломжтойгоор байрлуулна.
10.8.2. шилэн дансны мэдээллийг А4 (210х297) хэмжээтэй цаасан дээр хамгийн багадаа 12 үсгийн хэмжээтэй бичнэ.
10.8.3. шилэн дансны мэдээллийг дэлгэрэнгүйгээр гаргаж өгөх холбогдох албан тушаалтны нэр, албан тушаал, холбоо барих утас, цахим хаягийг мэдээллийн хуудасны зүүн доод хэсэгт бичнэ.
10.8.4. шилэн дансны мэдээллийг дараагийн мэдээлэл гарах хүртэл байршуулна хэрэв дараагийн мэдээлэл гарсан тохиолдолд тухай бүрт өөрчилж 30 хоногийн хугацаанд байрлуулах бөгөөд энэ хугацаа өнгөрсөн тохиолдолд
10.8.5. шилэн дасны мэдээллийн хуудас бүрийг эрэмблэн архивлана.
10.8.6. шилэн дансны мэдээллийн хуудасны бүрэн бүтэн байдлыг тухайн байгууллага хариуцна.
10.8.7.мэдээллийн самбарт шилэн данснаас өөр мэдээлэл байрлуулахыг хориглоно.
10.8.8. шилэн дансны мэдээллийн үнэн, зөв, цаг хугацаандаа байгаа, бүрэн бүтэн байдлыг дээрх албан тушаалтан хариуцна.
10.8.9. шилэн дансны мэдээллийг тухайн эрх бүхий этгээд гарын үсэг зурж баталгаажуулна.
ШИЛЭН ДАНСНЫ ХЯНАЛТ, ХАРИУЦЛАГА
11 дүгээр зүйл. Хуулийн хэрэгжилтэд тавих хяналт
11.1. Энэ хуулийн 3.1-д заасан этгээдүүдийн шилэн дансны үйл ажиллагаанд тавих хөндлөнгийн хяналтыг иргэд, төрийн бус байгууллага, иргэдийн аудит болон бүх шатны хурлын байгууллага, Төрийн аудитын байгууллага хэрэгжүүлнэ.
11.2. Энэ хуулийн 3.1.2, 3.1.3, 3.1.5-3.1.9-д заасан байгууллага, албан тушаалтны шилэн дансны үйл ажиллагаанд тавих дотоод хяналтыг Төсвийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлд заасны дагуу Төсвийн ерөнхийлөн захирагч хэрэгжүүлнэ.
11.3. Бүх шатны хурлын байгууллага, Төрийн аудитын байгууллагын шилэн дансны үйл ажиллагаанд Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо хяналт тавина.
11.4. Иргэд, төрийн бус байгууллага, иргэдийн аудит нь энэ хуулийн хэрэгжилтийн явц, шилэн дансны мэдээллийн зөрчил, дутагдлын талаарх гомдол, мэдээллийг Төрийн аудитын байгууллагад бичгээр буюу амаар гаргана.
11.5. Төрийн аудитын байгууллага нь гомдол, мэдээллийн мөрөөр тодорхой арга хэмжээ авч, үр дүнг шилэн дансны самбараар дамжуулан иргэд, олон нийтэд мэдээлнэ.
11.6. Төрийн аудитын байгууллага нь өөрийн санаачилгаар шилэн дансны мэдээлэлд аудит хийж болно.
11.7. Төрийн аудитын байгууллага нь энэ хуулийг зөрчсөн байгууллага, албан тушаалтанд хариуцлага хүлээлгэх тухай мэдэгдлийг тухайн албан тушаалтныг томилох эрх бүхий этгээдэд хүргүүлж, үр дүнг шилэн дансны самбараар дамжуулан иргэд, олон нийтэд мэдээлнэ.
11.8. Энэ хуулийг хэрэгжүүлэх үүргийг төсвийн захирагч нартай байгуулах үр дүнгийн гэрээнд тусгаж, үнэлгээний гол шалгуурын нэг болгон дүгнэнэ.
11.9. Холбогдох байгууллага, албан тушаалтны ажлын тайлан, мөн түүнчлэн дээд шатны байгууллагуудын хяналт шалгалтад энэ хуулийн хэрэгжилт бие даасан гол бүрэлдэхүүн хэсэг байвал зохино.
12 дугаар зүйл. Иргэдийн аудит
12.1. Энэ хуулийн хэрэгжилтэд иргэд хяналт, шинжилгээ болон иргэдийн аудит хийж болно.
12.2. Иргэд хяналт, шинжилгээ болон иргэдийн аудитын дүнг хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, иргэний танхимаар дамжуулан олон нийтэд мэдээлнэ.
13.1. Энэ хуулийг зөрчсөн этгээдэд дор дурдсан хариуцлагыг хүлээлгэнэ:
13.1.1. энэ хуулийн 3.1.1-3.1.9, 8.1-д заасан этгээд нь шилэн дансны мэдээллийг энэ хуульд заасан хугацаанд цахим хуудас буюу мэдээллийн самбартаа мэдээлээгүй ажлын 3 хоног өнгөрсөн бол сануулах, ажлын 5 хоног өнгөрсөн бол үндсэн цалинг гурван сарын хугацаагаар 30 хувь бууруулах, ажлын 10 хоног өнгөрсөн бол ажлаас халах, огцруулах;
13.1.2. энэ хуулийн 3.1.10, 3.1.11-д заасан этгээд нь шилэн дансны мэдээллийг энэ хуульд заасан хугацаанд цахим хуудас буюу мэдээллийн самбартаа мэдээлээгүй ажлын 3 хоног өнгөрсөн бол сануулах, ажлын 5 хоног өнгөрсөн бол гэрээний үнийн дүнг10 хувь бууруулах, ажлын 10 хоног өнгөрсөн бол гэрээг цуцлах;
13.1.3. энэ хуулийн 3.1.1-3.1.9, 8.1-д заасан этгээдийн шилэн дансны мэдээллийн агуулга, цахим хуудас буюу мэдээллийн самбар нь энэ хуульд заасан шаардлагыг хангаагүй ажлын 24 цаг өнгөрсөн бол сануулах, ажлын 2 хоног өнгөрсөн бол үндсэн цалинг гурван сарын хугацаагаар 30 хувь бууруулах;
13.1.4. энэ хуулийн 3.1.10, 3.1.11-д заасан этгээдийн шилэн дансны мэдээллийн агуулга, цахим хуудас буюу мэдээллийн самбар нь энэ хуульд заасан шаардлагыг хангаагүй ажлын 3 хоног өнгөрсөн бол сануулах, ажлын 5 хоног өнгөрсөн бол гэрээний үнийн дүнг 10 бууруулах;
13.1.5. энэ хуулийн 3.1.1-3.1.9-д заасан этгээдүүд нь засгийн газрын бонд, зээл, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгслүүд, төр болон хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ, концесс,төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага үүсгэсэн аливаа шийдвэр, тушаал, тогтоолыг энэ хуулийн 7.7-д заасан хугацаанд мэдээлээгүй, нуун дарагдуулсан бол холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ;
13.1.6. энэ хуулийн 8.2-т заасан этгээд нь худал мэдүүлэг гаргасан бол ажлаас халах.
13.2. Энэ хуулийн 3.1.1-3.1.9, 8.1-т заасан этгээдийн удирдах албан тушаалтанд түүнийг томилох эрх бүхий этгээд, энэ хуулийн 3.1.10, 3.1.11-т заасан этгээдэд түүнтэй гэрээ байгуулсан эрх бүхий этгээд хариуцлага хүлээлгэнэ.
14 дүгээр зүйл. Хууль хүчин төгөлдөр болох
14.1. Энэ хуулийг 2014 оны ...-р сарын ... -ны өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
ГАРЫН ҮСЭГ
