Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн уулзалтын өрөөнд УИХ-ын дарга Д.Дэмбэрэл, Ерөнхий сайд С.Батболд, УИХ-ын дэд болон намын бүлгийн дарга нар, Шадар сайд өнөөдөр бараалхаж цаг үеийн асуудлаар санал солилцов.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хэлэхдээ “Цаг үеийн асуудалтай холбоотой товч санал солилцъё гэж бодсон юм. УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд бид бас санал солилцсон зүйл бий. УИХ-ын хувьд Сонгуулийн тухай хууль өнөөдөр яригдаж байгаа. Миний авсан мэдээллээр бол Сонгуулийн хууль гарна гэж бодож байна. Намуудын бэлэн мөнгө амладаг явдал Сонгуулийн хуулиар зохицуулагдана гэж ойлгож байгаа. Сонгуулийн хуулиа сайн болгож, ард иргэдэд итгэлийг өгөх ёстой гэдэг дээр санал нэг байгаа гэж бодож байна. Засгийн газрын хувьд хийх ажил их бий. Цахилгаан станцтай холбоотой асуудлууд байна. Таван толгойн болон төмөр зам, бүтээн байгуулалттай холбоотой асуудал байна. Ойрын үед ярилцаад нэг мөр ойлголттой болгомоор байна. Намууд хариуцлагатай байх шаардлагатай нь харагдаж буй учир намын бүлгийн дарга нарыг урьсан юм. Хуулийн хүрээнд, үндэсний нийтлэг эрх ашгаа барьж, хэлсэн ярьсандаа байдаг зүйлийг бид хэвшүүлэх ёстой. Ардчилал, нээлттэй байдал гэхээр хэн дуртай нь мэдэгдэл хийдэг, тулгадаг, шаарддаг байж таарахгүй.
Хамгийн гол Монгол дэлхийн нүд, чих байнга харж, сонсож байдаг орны нэг болчихжээ. Ялангуяа хөрөнгө оруулалтын асуудал дээр Монголыг харж байгаа дэлхийн чих нээлттэй байна. Дотроо яриад асуудлыг шийддэг ойлголт хуучирсан байна.
Өөр нэг анхаарал хандуулах асуудал бол Оюу толгой. Оюу толгойн гэрээ тойрсон зүйлүүд нэлээд удаан яригдсан. Нэг зүйл дээр нэгдмэл байр суурьтай байгаа байх. Тухайлбал Оюу толгой монголын бүтээн байгуулалт. Эрдэнэтийг зууны бүтээн байгуулалт гэж ярьдаг. Оюу толгой бол 21 дүгээр зууны Монголын нэг том бүтээн байгуулалт гэдэгт би эргэлзэхгүй байна. Эрдэнэтийг бүтээн босгохдоо бидний өмнөх үе хувь хувьсгал гэж булаацалдалгүй ган бат найрамдал гэсэн нэрийн дор тал талаасаа зүтгэж байгаад бүтээн байгуулсан. Яг тэр үеийн Эрдэнэтийн бүтээн байгуулалтын гэрээ гээд аваад үзвэл учир дутагдалтай зүйл маш их байсан. 2003 он хүртэл татвар төлдөггүй, хувь нь тодорхой биш гээд. Гэхдээ зогсоолгүй бүтээж чадсан. Байгуулчихаад араас нь шинэ гарсан шаардлагаа тавиад хөрш оронтойгоо шийдээд ирсэн. Оюу толгой дээр ингэх ёстой гэж бодож байна. Оюу толгойг Эрдэнэттэй харьцуулбал ашиглалтад орохоороо түүнээс гурав дахин том, өнөөдрийн эдийн засагт үзүүлж буй нөлөөгөөрөө хоёр дахин их байна. Өнөөдөр ямар нэг шалтгаанаар Эрдэнэт үйлдвэр зогсвол юу болох вэ? Тэгвэл Эрдэнэтээс илүү том Оюутолгойн асуудал хүндэрвэл юу болох вэ? Зэсийн үнэ 9000-аас шууд 6700 руу буулаа. Оюу толгойг босгоход хөрөнгө оруулах ажлыг УИХ, Засгийн газар дээр хичээгээд явж байтал гадна талаас ойлгомжгүй байдал үүслээ. Энэ Оюу толгойд нөлөөлнө. Бараг тэр хөрөнгө оруулалтаа яаж олох вэ гэдэг асуудал үүснэ. Ийм үед дотор талд бас ойлгомжгүй байдал бий болохоор улам нөлөөлж байна. Миний бодож байгаагаар эдийн засгийн өсөлтийн 3 төгрөг тутмын 1 нь шууд бус утгаараа бараг Оюу толгойтой холбоотой. Энэ тэтгэвэр, тэтгэмж, хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалт бүгд холбоотой шүү гэдгийг хэлж байна. Нэг их наяд төгрөгийн худалдан авалт, нийлүүлэлт хэрэгжиж байна. Энэ бүхэн зогсоход жирийн ард иргэд л хохирно. Сүхбаатарын талбай дээр арван нэгэн мянган хүн ажилгүй болж жагсвал, энэ явж байсан ажил зогсвол яах вэ? Энэ хөрөнгө оруулалтын оронд ямар хөрөнгө оруулалт гарч ирэх юм бэ? Европын эдийн засгийн хямрал хэр үргэлжлэх вэ? Зэсийн үнийн уналт ямар байх вэ? Ингээд бодохоор улс төрчид нь бодлоготой, эдийн засагчид нь тооцоотой асуудалд хандах цаг болсон байна. Бодлого боловсруулагчид бүгд үндэсний эрх ашгаасаа уяатай асуудалд хандаж баймаар байна. Гэхдээ УИХ-ын хүрээнд болон нийгэмд яригдаж буй асуудалд бас хөрөнгө оруулагчидтай ярих зүйл олон бий. Жишээ нь цахилгааны эх үүсвэрийн асуудлыг Засгийн газар эрчимтэй яриад нэг мөр шийдэх хэрэгтэй. Ер нь Оюу толгой компани уурхай дээрээ ажилладаг, бусад тээвэр, дэд бүтэц, хоол, хувцас гээд ханган нийлүүлэлтийг монголын аж ахуйн нэгжүүд хариуцаж хийдэг хэлбэр рүү орох ёстой. Ханган нийлүүлэлт гэхээр хажуудаа шинэ компани байгуулдаг, тэнд нь бараг зуун хувийн ашиг орж байдаг, бусад аж ахуйн нэгж тав арван хувийн ашиг олох гэж ядарч байдаг баймгүй байна. Тиймээс тодорхой бүтэц бий болгож ажиллая. Хөрөнгө оруулагчдыг хариуцлагатай, ил тод хөрөнгө оруулагчид гэж үзэж байгаа. Энэ стандартад тэд нийцэж ажиллах ёстой. Ханган нийлүүлэлт, дэд бүтэц, цахилгаан энэ бүхэн дээр Засгийн газар тусалж, бүтээн байгуулалт бий болгох учиртай. Өөрөөр хэлбэл бүтээгдэхүүн гарч эхлэх хугацааг нэг хормоор ч болтугай наашлуулмаар байна. Гарч буй зардлыг нэг төгрөгөөр ч болтугай багасгамаар байна. Ийм маягаар хамтын бүтээн байгуулалт болгомоор байна. Энэ бол Монголын бүтээн байгуулалт гэж би хэлсэн. Цаашдаа ч Монголын бүтээн байгуулалт байх болно. Ингэж харвал зүгээр байна. Борлуулалтын асуудал байна. Бас л Засгийн газрын нэгдсэн бодлого хэрэгтэй. Оюу толгой бол зэсийн зах дээр том тоглогч болно гэж би бодож байна. Өнөөдрөөс энэ бүх зүйлээ ярих хэрэгтэй юм шүү. Нийгмийн асуудал байна. ажиллаж байгаа хүн зүгээр нэг цэрэгт татагдсан юм шиг байж болохгүй. Эхнэр, хүүхэд нь байрлах байртай байх ёстой. Хүүхэд нь явах цэцэрлэг, сурах сургууль, үзүүлэх эмнэлэгтэй байх ёстой. Эрдэнэтэд яагаад хивсний үйлдвэр барьсан бэ гэвэл эхнэр, хүүхдүүдийг нь ажиллуулах, нөгөө талаас монголын мал аж ахуйн гаралтай бүтээгдэхүүнийг боловсруулах гэж бодсон байх. Ийм байдлаар харж ажиллан тэр дэд бүтцийг Оюу толгой өнөөдөр бий болгох хэрэгтэй. Тэр хөрөнгө оруулагчид, Засгийн газар тал талаасаа яриад энэ ажлуудыг хийх нь зүйтэй. Шаардах, хамтарч ажиллах, хийх асуудал байна уу гэвэл байна. Сүүлийн өдрүүдийн байдлаас харахад монголын нэр хүнд, хөрөнгө оруулалтад итгэх байдал гадаад талдаа асар их унаж байна. “Нэр хугарахаар яс хугар” гэж монголчууд хэлдэг. Арай л гэж нэг бий болсон нэр хүнд нь унаж байна. Хөрөнгө оруулагчид ч гэсэн тодорхой үүрэг гүйцэтгээд байх шиг. Африктай нэг адилтгаж монголын тухай ярьдаг ч юм уу, монголын асуудлыг Австралид юм уу Лондонд яриад л. Улаанбаатарт хэрүүл болоо л. Энэ бүхнийг дэлхий нийтээрээ сонсоод байдаг. Иймээс зүгээр тал талдаа суугаад Засгийн газар оролцоод ярилцаад шийддэг хэлбэр лүүгээ оръё. Ингэхгүй бол болохгүй байна. Ер нь Улаанбаатарт шийдэгддэг байх ёстой гэсэн байр суурьтай байна. Түүнээс өөр өөр газар мэдэгдэл хийж, дэлхийн хөрөнгийн биржээр дамжиж хувьцаа нь унаж, Монголын нэр хүнд доройтож баймгүй байна. Тал талаасаа ярилцъя. Засгийн газар тодорхой санал бэлдэж байгаа байх. Тэгээд УИХ-д Засгийн газар байр сууриа хаалттай эсвэл нээлттэй илэрхийлээд хоёр тал хамтраад хэлэх зүйлээ хэлэх хэрэгтэй. “Бид хэлсэн ярьсандаа байдаг улс шүү” гэдэг байр сууриа харуулах хэрэгтэй. Хоёр талаасаа бичгээр санал тавиад зөвшөөрөлцвөл гэрээндээ тодорхой өөрчлөлт хийгээд явж болно. Гэхдээ бүтээн байгуулалт нь бий болоогүй, эхний үр дүн нь гараагүй, ер яах бол гэдэг асуудал ч гарч мэдэхээр байна. Уг нь ирэх жил эхний бүтээгдэхүүн гарах ёстой гэж ойлгож байгаа. Анхны хөрөнгө оруулалтаа тооцно гэдэг дахиад хэдэн жил зарцуулна гэсэн үг. Эрдэнэтийг бүтээн байгуулаад дараачийн үе нь гарч ирээд асуудлаа шийдээд явж чадсан гэж би дээр хэлсэн шүү дээ. Дараачийн УИХ, Засгийн газар өнөөдрийнхөөс багаар улс орноо бодно гэж бодохгүй байна. Тийм учраас энэ асуудлыг улс төрийн ч юм уу, сонгуулийн сэдэв болгомооргүй байна. Бидний үед бий болж буй энэ бүтээн байгуулалтыг тал талаас нь дэмжээд босгоё гэж уриалах гэсэн юм. Ерөнхий сайдын саналыг сонсоё” гэв.
Ерөнхий сайд С.Батболд хэлэхдээ “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Их Хурлын дарга, УИХ-ын удирдлагууд, сэтгүүлчдийн амрыг эрье.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч дээр цуглаж Монгол Улсын цаг үеийн, хөгжлийн, улс төр, нийгэм эдийн засгийн ач холбогдолтой асуудлуудаар ярилцаж байгаа нь зөв зүйтэй, цаг үеэ олсон уулзалт гэж бодож байна.
Энд ялангуяа нэг талаас Оюутолгой төсөл, түүний эдийн засгийн олон улсын хэмжээний ач холбогдол, нөгөө талаас Монгол Улсад өгөх үр өгөөжийн тухай асуудал бол бидний гарцаагүй ярих ёстой зүйл гэж үзэж байна.
Улсын Их Хурлын Гадаад бодлого, аюулгүй байдлын байнгын хорооноос гаргасан тогтоолын дагуу Засгийн газар тодорхой заалтуудыг нь дурьдаад хөрөнгө оруулагчиддаа асуудлыг тавьсан байгаа. Энэ нь Монгол Улсын хувь хэмжээг хэрхэн нэмэгдүүлэх, Их Хурлаас гаргасан тогтоолтой хэрхэн нийцүүлэхтэй холбоотой асуудлыг тавьсан. Хөрөнгө оруулалтын гэрээний 15.30-д заасны дагуу хөрөнгө оруулагч тал Монгол Улсын тавьж буй асуудалд хүндэтгэлтэй хандаж байгаагаа илэрхийлсэн. Гэхдээ сая Ерөнхийлөгч хэллээ. “Энэ төсөл бол Монгол Улсын бүтээн байгуулалтын том төсөл юм. Бидний хамтарсан бүтээн байгуулалтын төсөл. Энэ төсөл маань эдийн засгийн хувьд, санхүүжилтийн хувьд тасалдахгүй, үргэлжлээд бодитой үр дүнгээ ирэх жилээс эхлэн Монголын ард түмэнд өгөх ёстой” гэж. Тэгэхээр энэ ажлыг бид зогсоохгүй байх, үргэлжлүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлэх ёстой гэсэн шаардлага тавьж байгаа. Хөрөнгө оруулагч тал “Яг одоо энэ асуудлаар тохиролцоо хийх боломжгүй байна” гэсэн. Бид Монгол Улсын эрх ашиг, Оюутолгойгоос авах үр өгөөжийг яаж нэмэгдүүлэх, энэ бүтээн байгуулалтыг дагасан дэд бүтцүүд хэрхэн бий болгох асуудлуудыг тодорхой дурьдаж оруулсан. Монгол Улс асуудлаа бичгээр хоёр талын тохиролцооны хэлбэрээр хөндөж тавих боломжтой. Үүнийг гэрээний заалтын дагуу аль ч тал нь бичгээр харилцан ярилцах боломжтой гэдгийг тодотгосон мэдэгдлийг хийж Засгийн газар хөрөнгө оруулагч талуудтайгаа тохиролцож байгаа. Энэ хамтарсан мэдэгдлийг УИХ-д, олон нийтэд танилцуулна. Тодорхой ажлын хэрэгжилт, төслийн яриа хэлэлцээртэй холбоотой асуудлаар Их Хуралд мэдээлэл Засгийн газрын зүгээс Ерөнхий сайдын хувьд ойрын үед хийх болно” хэмээлээ.
Дараа нь Улсын Их Хурлын Дарга Д.Дэмбэрэл саналаа хэллээ. Тэрээр “УИХ ойрын үед сонгуулийн хуулийг хэлэлцэн гаргая гэсэн бодолтой ажиллаж байгаа. УИХ-ын гишүүд намын бүлгүүд дээрээ хариуцлагатай ярилцаж, Сонгуулийн хуулийг өөрчлөн гаргах шаардлагатай гэсэн нэгдсэн ойлголттой болсон. Маргаашаас ажлын хэсгийн ахлагч Энхболдтой ярилцахаар тохирсон. Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны зарим саналыг санал хураалгаж болох юм. Дараагийн долоо хоногийн дөрөв дэх өдөр үргэлжлүүлээд шийдэх боломжтой. Шатлан ярилцах журмаараа хэлэлцье гэж манай гишүүдийн олонх нь санал нэгдсэн. Хоёрдугаарт Улсын төсвийн тодотголын асуудлыг авч хэлэлцэж байгаа. Байнгын хороод болон намын бүлгүүдэд нарийн зүйлүүдийг ярилцана. Төсвийн тодотголын тооцоог Засгийн газар чамгүй хийсэн байна гэж ойлгож байгаа. Оюутолгойн асуудлаар Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайдтай санал нэг байна. Энэ бол монголын нийгмийн хөгжлийн хамгийн тулгуур асуудлуудын нэг. Манай гишүүдэд бүтээн байгуулалтын ажлыг ямар нэгэн байдлаар зогсооё, саатуулъя гэсэн бодол байхгүй. Ерөнхий сайд сая “Хөрөнгө оруулагч тал монголын талд хүндэтгэлтэй хандаж байна” гэлээ. Асуудлаа 2 тал бичгээр тавьж шийдээд явахад болохгүй гэх зүйлгүй шүү дээ. УИХ-ын гишүүд өнөө маргаашдаа гэрээний төсөлд энийг тэрийг оруул гэж хэлэхгүй байх аа. Өнөөгийн гадаад нөхцөл байдлаа бид бодолцож үйл ажиллагаагаа явуулах ёстой” гэв.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж: Сая цахилгаан станц гэдэг дээр одоо анхаарахгүй бол үнэхээр болохгүй. Дизелиэр яваад бүтэхгүй. Оюутолгой бүрэн хүчин чадлаараа ажиллахад 400 мегаватт хэрэгтэй гэж байгаа. Аймгийн төв дээр л 4 мегаваттыг дизелиэр хангах нь бий. Тэгэхээр дизелиэр бол монголд ашиггүй хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж, өр болно. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөр яриад цахилгаан станцтай холбоотой шийдвэр гарсан шүү дээ. Улс төрийн шийдвэрээ бид өөр хоорондоо яриад гаргадаг. Гэтэл эдийн засгийн баталгаа үүнээс чухал шүү. Оюутолгойг харж байхад Монголын нэрийг дэлхийд сайнаар ч, бас муугаар ч гаргаж чадахаар байна.
Тэгэхээр улстөрчид, бодлого зохицуулж байгаа хүмүүс бодлоготой, монголын төлөө, үндэснийхээ эрх ашгаас уяатай байхыг дахин анхааруулмаар байна. Би ч гэсэн зарим нэг зүйл дээр саналаа хэлж, мэдэгдэл хиймээр тохиолдол гарч л байдаг. Гэхдээ цаана нь үндэсний эрх ашиг гэдэг зүйл ямагт уяатай байдаг болохоор түүндээ хүлэгдэх нь бий. Зарим зүйл дээр тодорхой хэмжээнд асуудалд ухаалаг зөв байр сууриас хандах хэрэгтэй.
Асуудал бүхэн нааш Ерөнхийлөгчид хүрч, энд яригдаад байхыг яг үнэндээ би нэг их хүсэхгүй байна. Зохицуулалт хийдэг газар газартаа асуудлууд шийдэгдэж байх ёстой. Бид чинь асуудлаа шийддэг өөр өөрийн бүтэц механизмтэй улс гэдгийг хэлэх нь зүйтэй.
УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Ө.Энхтүвшин: Энд яригдаж буй асуудлуудаар та бүхэнтэй санал нэг байна. Оюутолгой, Сонгуулийн хуультай холбоотой асуудлуудаар Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Их Хурлын дарга байр сууриа илэрхийлж саналаа хэллээ. МАН-ын бүлэг сонгуулийн хуулийг нэн даруй батлан гаргах талаар ажиллаж байна. Ер нь бол сонгуулийн хуулийн 97 хувийг бүлгийн хурлаараа оруулаад саналаа нэгтгэсэн гэж үзэж байгаа. Гурван асуудал үлдсэн. Ойрын хугацаанд бүлэг тохирч чадна гэж бодож байна. Гарын үсэг зурсан 20 гишүүдийн дотор манай намын бүлгийн гишүүд бий. Тэдний хэлж байгаа зүйлд Оюутолгойн төслийг зогсооё гэсэн зүйл байхгүй. Харин УИХ-аас гаргасан 40, 57 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийг бүрэн хангуулахаар Засгийн газар илүү идэвхтэй ажилла гэж л тийм зүйлийг хэлсэн гэж бид ойлгож байгаа. Ерөнхийлөгчөөс нэг зүйлийг асуухад саяхан сонин хэвлэлд “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Үндсэн хуульд ямар нэгэн өөрчлөлт оруулахад дэмжихгүй, шууд хориг тавина” гэсэн байсан. Өөрчлөлт оруулахыг бүхэлд нь эсэргүүцээгүй болов уу. УИХ-ын даргын захирамжаар том ажлын хэсэг байгуулагдан ажиллаж байгаа. Санал авахаар 5-6 асуудал оруулсан. Журмын хуулийн дагуу яваа. Харин одоогийн 76-г 99 болгох өөрчлөлтийн талаар Ерөнхийлөгчийг байр сууриа илэрхийлсэн болов уу гэж бодож байгаа. Миний бодож байгаа зүйл зөв байна уу, үгүй юу гэдэг талаар та хариулж өгнө үү.
УИХ-ын дэд дарга Н. Энхболд: Сонгуулийн хуулийн ажлын хэсэг өдөр бүр хуралдаж байгаа. Бид дараагийн долоо хоногт улстөрийн гэх шийдвэрээс бусад асуудлыг дуусна гэж найдаж байна. Ажлын хэсгийн болон санал бодлоо хэлж байгаа гишүүдээс харахад Сонгуулийн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэсэн байр суурь давамгайлж байгаа. Өнөөгийн хөгжлийн шаардлага, дараа дараагийн зорилтууд. улстөрийн нөхцөл байдлуудтай холбоотой сонгуулийн хуульд зохих нэмэлт өөрчлөлт оруулж, боловсронгуй болгох, урагш нь ахиулах шаардлагатай гэдэг дээр гишүүдийн дийлэнх нь байгаа.
Саяын ярьсан асуудлуудаар Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Их Хурлын дарга санал нэгдмэл байгаад баяртай байна. Үндэсний аюулгүй байдлын үзэл баримтлал гэж том баримт бичиг батлагдсан. Одоо явж буй ажлууд түүний хүрээнд байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Манай үндэсний аюулгүй байдал зөвхөн хаалга хатавчаа хаагаад хамгаалагдаж буй гэж суугаад байх биш гадны орнуудтай хамтран ажиллаж тэдний тусламж дэмжлэг итгэлийг хүлээж түүгээрээ дамжуулан үндэсний аюулгүй байдлаа, түүн дотроо эдийн засгийн аюулгүй байдлаа хангана гэсэн номлол явж байгаа. Яг энэ номлолын хүрээнд ажиллаж алсдаа засч хөрөнгө оруулагч гадныхантай хамтраад ажлаа зогсолтгүй үргэлжлүүлэх нь туйлын чухал. Сүүлийн 20 хоногт Оюутолгойн хувьцааны үнэ 2 дахин унасан байна. 27 ам доллар байж байгаад 13 болжээ. Энэ хэмжээгээр хөрөнгө оруулалт удааширна гэсэн үг. Сая Ерөнхийлөгч хэллээ. Нэг ч гэсэн хоногийн наана энэ бүтээгдэхүүнийг эргүүлж эхлэх юмсан. Хугацаа алдаж болохгүй. Үндэсний аюулгүй байдлаа хангаж байна уу гэдгийг бодох учиртай. Энэ тал дээр ҮАБЗ-ийн гишүүд байр суурь ойрхон, нэг байгаад сэтгэл хангалуун байна.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж: Монгол Улсын хувьд УИХ, Засгийн газар, Ерөнхийлөгч хаанахын ч итгэл даах түншүүд байж чадна. Бид бодлоготой, ярилцаж хэлэлцэхэд нээлттэй гэсэн байр суурь дээр нэгдмэл байгаа гэдгийг ойлгосон гэж бодож байна. Үндсэн хуультай холбоотой Энхтүвшин гишүүний асуултад хариулахад бид бүгдээрээ сургамж авсан улс. Өмнө нь оруулсан долоон өөрчлөлт ямар хэл ам дагуулдаг билээ, түүнийг мэднэ. Тэгэхээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахдаа зөв үү, буруу юу, маргааш ямар үр дүнд хүргэх бол гэдгийг бодох ёстой. Ингэж бодох хамгийн сүүлчийн албан тушаалтан нь би юм гэж бодож, тэр талаас нь харж байгаа. Нөгөө талаар УИХ –ын ээлжит сонгууль болоход цаг маш бага үлдсэн. Одоо УИХ-аар хэлэлцүүлж батлуулах гэж байгаа асуудлуудыг харахад бараг багтах уу, үгүй гэхээр байна. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт гэдэг том асуудлыг яриад эхэлбэл цаг үеийн тулгамдсан асуудлуудаас анхаарал холдуулсан зүйл болох вий гэж бодож байна. Хөндлөнгөөс харахад илүү тодорхой байдаг. Манай зарим гишүүдэд энэ нь шаардлагатай мэт харагдаж байж магадгүй. Миний санал маш тодорхой. “2012 онд болох УИХ-ын сонгуулиас өмнө Үндсэн хуульд гар хүрч болохгүй. Ямар нэг хэлбэрээр ямар нэг өөрчлөлтийг Ерөнхийлөгчийн зүгээс дэмжихгүй” гэсэн байр суурьтай байгаа.
Ийнхүү Ерөнхийлөгч хэлснээр уулзалт өндөрлөлөө.
