Нэгдсэн Үндэсний байгууллагын хүний эрхийн дээд комиссар Нэви Пилей Монгол улсын ерөнхийлөгч Цахиагийн Элбэгдоржийн пүрэв гаригт хийсэн цаазаар авах ялаас албан ёсоор түдгэлзэж, уг ялыг 30 жилийн гянданд хорих ялаар сольж хэрэглэх тухай шийдвэрийг халуун дотноор хүлээн авлаа.
Энэ шийдвэрийн дагуу цаазаар авах ялын гүйцэтгэлийг хүлээж буй хүмүүсийн амийг хэлтрүүлэх бөгөөд Монгол улсад цаазаар авах ялыг бүрэн халахын төлөө алхам хийхийг ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хууль тогтоогчдоос уриаллаа. Монгол улсад цаазаар авах ялыг нууцаар гүйцэтгэдэг юм. Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж өнгөрсөн 6-р сард сонгогдсоноосоо хойш нэг ч хүнийг цаазаар аваачаагүй байна.
“Монгол улсад хүний эрхийг бэхжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр болох шийдвэр гаргасанд нь ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид баяр хүргэе” гэж Нэви Пилей мэдэгдээд, “Ерөнхийлөгч уг асуудлаар нухацтай дүгнэн цэгнэж, нэгэнт гүйцэтгэгдсэн бол засч залруулах боломжгүй харгис үр дагавартай цаазаар авах ялыг үндэслэл сайтайгаар няцаан, хүний амьд явах эрхийг баталгаажуулж буй нь сайшаалтай байна. Монгол улс одоо цаазаар авах ялыг бүх нийтээр халах дэлхий нийтийн өсөн нэмэгдсээр буй зөвшилцөлд нэгдэн орлоо” гэв.
Хүний эрхийн дээд комиссар Монгол улсыг Нэгдсэн Үндэсний байгууллагаас баталсан Иргэний болон Улс төрийн эрхийн олон улсын пактын хоёрдугаар нэмэлт протоколд яаралтай нэгдэн орж, цаазаар авах ялыг халах олон улсын зүтгэлд хувь нэмрээ оруулахыг уриалав.
Монгол улсын хийж байгаа алхам Ази тивд манлайлах чухал үүрэгтэй юм. Харамсалтай нь, Ази тив бол дэлхийн хэмжээнд хамгийн олон төрлийн хэрэгт цаазаар авах ял ногдуулдаг, хамгийн олон хүнийг цаазаар аваачдаг бүс нутаг болоод байна. Гэвч энэ асуудлаар Монгол гэх мэт зарим орнууд зарчмын байр суурь баримтлан өөрөөр хандаж байна.
Өдгөө дэлхий дахинд 140 гаруй оронд цаазаар авах ялыг хэрэглэхгүй байгаа бөгөөд 72 улс орон цаазаар авах ялыг халах тухай Хоёрдугаар Нэмэлт протоколд нэгдэн ороод байна. Өнгөрсөн 12 дугаар сард НҮБ-ын Хүний эрхийн дээд комиссарууд бүх улс оронд хандаж цаазаар авах ялыг халах, эсвэл хэрэглэхээс түдгэлзэж цаашид бүрэн халах чиглэлд ажиллахыг уриалсан юм.
